در راستای ایفای این رسالت خطیر چند نکته حائز اهمیت است:
1ـ دادستان در مقام عمل باید از قاطعیت و صلابت مقتضی برای ایفای این نقش برخوردار باشد و اقدام او ضمانت اجرای مناسبی در پی داشته باشد .
2ـ بمنظور جلوگیری از بی انضباطی و اعمال اقدامات خود سرانه به نام حفظ حقوق جامعه، باید حدود و ثغور ورود دادستانی به این مقوله مشخص شود .
3ـ اشخاصی که بعنوان دادستان انتخاب می شوند باید از اشراف نسبت به مصادیق حقوق عامه برخوردار باشند تا بتوانند با اعمال به موقع و اقدام مناسب از عهده ایفای این نقش خطیر برآیند .
4ـ به منظور ایجاد وحدت رویه ـ هماهنگی و همپوشانی باید مرکز ثقلی چون دادستانی کل کشور در مقام همگرایی و همسویی دادسراها در سراسر کشور،سکاندار حرکت نظام دادسرایی به سمت تضمین و حفظ حقوق عمومی برآید....
با گذشت قرون متمادی از برخوردهای قهری با جرایم و حصول کمترین نتیجه از اعمال مجازات صرف برای مجرمان، کارشناسان علوم اجتماعی به این نتیجه رسیدند که علاج واقعه را باید قبل از وقوع اندیشید .
هم‌اکنون در بسیاری از کشورهای توسعه یافته موضوع پیشگیری از وقوع جرم و نیز فاصله گرفتن از برخوردهای قهری صرف، به یک اصل بدل شده و همواره مورد توجه دولتمردان بوده است به تبع این امر، تنظیم‌کنندگان قانون اساسی نیز بر این موضوع گرایش و تأکید ویژه داشته‌‌اند و از این رو موضوع «پیشگیری از وقوع جرم» را که یک مقوله اجتماعی است - طی بند 5 اصل 156 قانون اساسی- در حوزه وظایف قوه قضائیه قرار داده‌اند .
بستر سازی برای کاهش ارتکاب جرم، ساماندهی اقشار آسیب‌پذیر نظیر زنان و کودکان و بررسی مشکلات آنها در محاکم، توجه به معضلات اجتماعی و حل آنها در راستای کاهش آمار بزه و جرم و بررسی بسترهای جرم خیز و تلاش برای محو آنها همگی از جمله اقداماتی است که تحقق این بند از اصل 156 قانون اساسی را امکان پذیر می‌سازد...
پیشگیری به معنای جلوگیری یا پیشی گرفتن است کـه در حـوزه جـرم‌شـناسی فصل مهمی را به خود اختصاص داده و بسته به نوع کاربری‌اش به دسته‌های مختلفی تقسیم شده است. اهمیت توجه به امر پیشگیری به بخش قانون‌گذاری نیز وارد شده و کشور ما همپای سایر کشورها از آن بی‌نصیب نبوده و آثار آن در جای جای قانون اساسی قابل مشاهده است. هر یک از قوای مجریه، مقننه و قضاییه در حوزه فعالیت خود موظف به برنامه‌ریزی و اجرای تصمیم‌هایی شده‌اند که وقوع جرم در جامعه را کاهش دهد...
حاشیه‌نشینی به آن سنخ از زیست شهری اطلاق می‌گردد، که در حومه شهرها، تعدادی خانوار بد مسکن، یک مرکز جمعیتی یا شهرک مانندی را به وجود آورند. در فرهنگ شهر و شهرنشینی، حاشیه نشینی تا حدود زیادی مترادف با مفاهیمی چون زاغه نشینی و آلونک نشینی به کار برده شده است .
حاشیه نشینی یک پدیده اجتماعی است و این پدیده اختصاص به عصر فعلی نداشته و ریشه در ادوار و اعصار گذشته دارد و این پدیده هم در کشورهای توسعه یافته و هم در کشورهای در حال توسعه وجود داشته ودارد. و تنها تفاوت آن در کشورهای توسعه یافته با کشورهای در حال توسعه...
عملکرد دستگاه قضایی در کاهش جرایم
با گذشت قرون متمادی از برخوردهای قهری با جرایم و حصول کمترین نتیجه از اعمال مجازات صرف برای مجرمان، کارشناسان علوم اجتماعی به این نتیجه رسیدند که علاج واقعه را باید قبل از وقوع اندیشید. هم‌اکنون در بسیاری از کشورهای توسعه یافته موضوع پیشگیری از وقوع جرم و نیز فاصله گرفتن از برخوردهای قهری صرف، به یک اصل بدل شده و همواره مورد توجه دولتمردان بوده است به تبع این امر، تنظیم‌کنندگان قانون اساسی نیز بر این موضوع گرایش و تأکید ویژه داشته‌‌اند و از این رو موضوع «پیشگیری از وقوع جرم» را که یک مقوله اجتماعی است - طی بند 5 اصل 156 قانون اساسی- در حوزه وظایف قوه قضائیه قرار داده‌اند.
نقش روانشناسی در کاهش جرم مواد مخدر
در دنیای پیچیده و دشواری که ما زندگی می‌کنیم، مسایل و مشکلات فراوانی در مسیر حرکت انسان وجود دارد که غلبه بر آنها، شرط اصلی موفقیت و پیشرفت فرد میباشد؛ بر این اساس هر فرد برای مقابله مؤثر با مشکلات و رسیدن به موفقیت و پیشرفت بیشتر، به مجموعة ویژه‌ای از مهارت‌ها که موسوم به مهارت‌های زندگی هستند، نیاز دارد. اگرچه برخی از انسانها در مسیر رشد خود به طور تصادفی و به صورتی نامنظم برخی از این مهارت‌ها را می‌آموزند و به زندگی شاد و موفقی می‌رسند ولی برای بسیاری از انسانها هیچ گاه فرصتی برای آموختن مهارت‌های زندگی به صورت تصادفی به وجود نمی‌آید. بنابراین آموزش مهارت‌های زندگی به افراد جامعه ضروری است.انسان در طول زندگی زمانی دچار مشکلات شدید می‌شود که تعادل بین میزان مشکلات و فشار روحی روانی و روش‌های مقابله و مقاومت در مقابل آنها از بین رفته باشد. ایجاد تعادل میان مشکلات روحی و روانی و مهارت‌های سازگاری، تلاش زیادی را می‌طلبد. زیرا آدمی همواره در صدد حل مشکلاتش میباشد.افراد در مواجهه با مشکلات زندگی به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته اول افرادی هستند که توان مبارزه با مشکلات را در خود نمی‌بینند و احساس می‌کنند که زندگی تیره و تار شده و همه چیز در زندگی علیه آنها است و تمام تلاش‌هایش بی‌نتیجه است.
با توجه به اثر بخش بودن مقاله زیر از کلیه خوانندگان به ویژه مدیران سیاسی اداری ، حقوقی ، فرهنگی خواهشمند است جهت توسعه ی فرهنگ پیشگیری در خصوص موارد ذیل در سطح عموم شهروندان برنامه ریزی نموده تا آموزش های مذکور در جامعه عملیاتی گردد.
مقاله زیر از دکتر مهرانگیز شعاع کاظمی در وبسایت سامانه نشریات موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) دریافت شده است و کلیه حقوق آن برای وبسایت مذکور محفوظ می باشد.
شهادت امام باقر (ع)رابرعموم مسلمانان وجامعه حقوقدانان تسلیت عرض می نماییم.
